SALIX – studies van een treurwilg

De treurwilg staat symbool voor rouw en verdriet, met takken die in het water hangen als tranenstroom die in de aarde verdwijnt. Van Babylon tot moderne tijd zien we de wilg terug in afbeeldingen van de natuur, in de kunsten en in culturele tradities. Volgens voodoo-geloof is een knoop in een wilgentak een doodsknoop. De wilg speelt een rol in het wilgenlied in Verdi’s Otello en Erlkönig van Goethe. En natuurlijk in Harry Potter.

Maar de wilg is ook een bijzonder nuttige boom. We maken er producten van, zoals gereedschap, klompen, muziekinstrumenten, manden en fuiken, houtskool, papier, meubels en hekwerk. Vanwege de snelle groei is de wilg geschikt als biobrandstof. De wilgenbast produceert salicylzuur, de voorloper van aspirine tegen koorts en pijn. Van de bast kan ook thee worden getrokken (al is die niet echt lekker, en eigenlijk ook niet echt gezond).

Voor mij staat de wilg symbool voor de manier waarop we als mensen omgaan met onze leefomgeving. We zetten de natuur naar onze hand door bewerking en beschaving, maar verliezen daarmee rituelen en tradities, en natuurlijke hulpbronnen die niet meer zijn aan te vullen of te vervangen. Om dat verlies uit te drukken, heb ik de treurwilg in mijn eigen achtertuin gebruikt om verschillende artefacten van te maken, als semi-levend kunstwerk.

In een reeks studies van de treurwilg komen diverse materialen en technieken samen, zoals papier gemaakt van wilgenblad en takken, bio-inkt van twijg en blad, blinddrukken van de overgebleven uitgekookte takjes, collagewerk van inkt en twijgen, houtskoolschetsen, cyanotypes en (nacht) foto’s. Door de wilg zoveel mogelijk ‘op te gebruiken’ hoop ik niet alleen meer bewustzijn te creëren voor een duurzame omgang met onze planeet, maar ook mijn fascinatie over te brengen voor menselijk vernuft en de wereld van wetenschap en technologie die ons zoveel heeft gebracht. Daarmee breng ik mijn professionele achtergrond als onderzoeker samen met creatieve expressie en hang naar verwondering.

De wilgenstudies zijn van 12 t/m 15 mei 2022 te zien in de Synagoge van Buren.

Kind:

Mein Vater, mein Vater, und siehst du nicht dort

Erlkönigs Töchter am düstern Ort?

Vater:

Mein Sohn, mein Sohn, ich seh’s genau:

Es scheinen die alten Weiden so grau.

Goethe, Erlkönig (1782)